Wykorzystanie pomocy wizualnych na lekcji języka obcego to zagadnienie dobrze opracowane zarówno od strony teoretycznej (np. „Mit Bildern lernen”), jak i praktycznej. Zakłada się bowiem, że ogromną większość uczniów stanowią wzrokowcy, czyli osoby, które najlepiej zapamiętują nowe informacje poprzez zmysł wzroku, np. czytając, sporządzając notatki, robiąc wykresy, diagramy, analizując plansze itd. (Komorowska 2005: 94). Obrazki spotkamy nie tylko w podręcznikach, lecz także są one wydawane jako osobne pomoce dydaktyczne, np. historyjki, karty lub też słowniki obrazkowe, a nawet kompendia gramatyczne w obrazkach. Czy rzeczywiście stanowią one wartościowy materiał dydaktyczny?

Obrazki spełniają dwie istotne funkcje w procesie nauczania: 1) mogą same w sobie być nośnikiem określonej treści lub też 2) towarzyszyć tekstowi jako jego ilustracja, zobrazowanie. Okazuje się, że  obrazki spełniające tylko funkcję ilustracyjną wcale nie przyczyniają się do lepszego zapamiętywania. Niemożliwe, prawda? Przecież podręczniki pełne są różnego rodzaju zdjęć i obrazków. Pisze o tym Janusz Arabski (1996: 110-111):

„Uważa się bowiem, że ilustracja pomaga zapamiętaniu informacji słownych. Po pierwsze nie jest to koniecznie prawdziwe stwierdzenie. Wpływ obrazu zależy od wielu czynników i może nie mieć żadnego wpływu na zapamiętanie tekstu lub wręcz odegrać rolę negatywną (Włodarski 1984: 168). Po drugie w przypadku języka obcego nie chodzi o zapamiętanie treści tekstu, a raczej jego formy językowej. Częściej chodzi o to, jak powiedzieć, a nie co powiedzieć. Nie znaczy to, że chcemy tutaj wypowiedzieć się przeciwko ilustracjom w materiałach do nauki języków obcych. Podnoszą one wartość graficzną i estetyczną podręcznika i przez to zwiększają motywację ucznia do kontaktu z podręcznikiem. Nie należy po prostu przesadnie wierzyć w ich wielką dydaktyczną rolę i bezpośredni wpływ na przyswajanie struktur języka.”

A teraz pytanie do czytelników mojego bloga: czy z takiej „obrazkowej gramatyki” byliby Państwo w stanie nauczyć się gramatyki? („Niemiecka gramatyka obrazkowa”, wyd. Pons.)

gramatyka1 gramatyka2 gramatyka3

Literatura

Arabski, J., 1996, Przyswajanie języka obcego i pamięć werbalna, Katowice.

Komorowska, H., 2002 Metodyka nauczania języków obcych, Warszawa.

Scherling, T., Schuckall H.-F. Mit Bildern lernen. Handbuch für den Fremdsprachenunterricht, Langenscheidt.