W 2013 roku ukazała się książka Elżbiety Zawadowskiej-Kittel „Nowa Matura z języków obcych: szanse i zagrożenia”. Książka prezentuje wyniki badań nad tzw. efektem zwrotnym matury, czyli oddziaływaniem matury na proces uczenia się i nauczania języków obcych. Poniżej chciałabym przedstawić w skrócie wyniki tych badań (zostały one przeprowadzone w oparciu o język angielski).


Pozytywny wpływ Nowej Matury na proces uczenia się i nauczania języków obcych:
1.dokładne przerabianie materiału zawartego w podręcznikach i repetytoriach, gdyż te pomoce naukowe są „skrojone” pod maturę
2. sprawnościowe podejście do uczenia się i nauczania
3. systematyczne rozwijanie dotychczas często zaniedbywanej sprawności słuchania
4. zmuszenie uczniów do wysiłku, gdyż matura z języka obcego jest obowiązkowa
5. przyrost wiedzy, głównie z zakresu leksyki

Negatywny wpływ Nowej Matury na proces uczenia się i nauczania języków obcych:
1.pomijanie w uczeniu się i nauczaniu technik i metod nieobecnych na egzaminie, np. filmów, dyskusji, realizacja na lekcji przede wszystkim zadań maturalnych
2. nieuwzględnianie w uczeniu się i nauczaniu elementów nie sprawdzanych na maturze, np. gramatyki (jednakże od 2015 roku pojawia się już na maturze część leksykalno-gramatyczna)
3. zbyt liberalne podejście do poprawności językowej, zbyt duża tolerancja dla błędów językowych w wypowiedzi pisemnej i ustnej
4. nacisk położony na wykonywanie zadań zamkniętych
5. na lekcji nadal dominuje język ojczysty, jest on również obecny w arkuszach maturalnych (polecenia, scenariusze rozmów sterowanych)
6. trzydziestoprocentowy próg zdawalności – przez większość uczniów uznawany za odpowiedni, przez nauczycieli – za nieodpowiedni
7. podzielone zdania na temat kryteriów oceniania
8. przekonanie, że głównym celem uczenia się języka w szkole jest zdanie matury i przepustka na studia
9. ograniczenie kreatywności nauczycieli, pod presją matury wykonywanie głównie zadań maturalnych
10. nauczyciele nie mają wpływu na format i procedury egzaminu, wpływa to na nich demotywująco
11. utrata autonomii nauczycieli
12. uczniowie na poziomie rozszerzonym muszą również zdawać maturę na poziomie podstawowym, która jest poniżej ich kompetencji

Są to najważniejsze wnioski płynące z tych badań. Myślę, że można je również odnieść do języka niemieckiego. Jak widać, Nowa Matura wymaga zmian, i to nie kosmetycznych, ale gruntownych.